Pačivalimásko relatsiásko kriminalimós

Katé šaj džinés savó zor thaj ažutimós sar les kána aréslan ánde Pačivalimáskorelatsiako čorimos vaj kriminalitéto.

Pačivalimásko relatsiáko čorimos vaj kriminalitéto (hedersrelaterade brott) šaj avél kána areslán, phandadí vaj phandadó, kána kerdiné váreso kaj či pasoíl tut vaj či kamés, hotoimós, trakasería, mardó vaj mardí, vaj garavés jekh kriminálno manúš, (övergrepp i rättssak) vaj te hotoís jekh manúš kaj puřisardá tut, ándo modarimós, vaj várekon kaj zumavél te modarél várekás.  Pačivalimásko relatsiako čorimos vaj kriminalitéto, ašél maj butívar karíng jekh manúš ánda e família kaj maskerisardá vaj zumavél te maskeríl la família.

Butívar si le njámuri kaj kerén le kriminalimáta karíng e família. Léngo motíva si te lašarén thaj te thon pálpale la familiáke pačivalimós. Pačivalimós ánde gadó žela si o barimós jekhé manušéske vaj sar e família díčol ánde kavrénge jakhá. Xasardó pačivalimós šaj rimosarél la familiáke laší vjásta thaj sociálne kontáktora ánde le manušéske etnikásko grúpa.

Zor thaj ažutimós

Te ašilán akušló vaj hótoimé šaj bóldes tu kaj le Raj baré, Sociálno kantóra vaj karíng jekh žuvljánge kantóra (kvinnojour),  te si jekh páša túte. Žuvljánge kantóra lénde si kontákto le Sociálno kantorénsa thaj fugása šaj ažutín tut te avél tut jekh garadimásko kher (skyddat boende), thaj kontákto buté autoritétora.       

Pe but thaná ándo them arkhés garadimásko kherá (skyddat boende), le manúš kaj kerén bučí koté si specialísti te ažutín manúš kaj ašilé ánde pačivalimásko relatsiako čorimos vaj kriminalitéto. But ánda gadalá garadimáské kherá primín gláti vi ánde čořé situáci.

Tuté si  čačimós te bešés ánde jekh garadimáskó kher sóde vrjáma trubúl tut ži pon arakhlán jekh kher te šaj bešés.

Le Raj baré róden so nakhlás, thaj te dikhéna ke si gor te róden maj anglé ánde e rodinemáta. Ánda godjá ke areslán ánde čorimós vaj ánde kriminalitéto akharén tut le Raj baré te pušén tútar. Le Raj baré si te pušén vi godolá kaj von dingín ke si le dušmája thaj le sadikhutné (vittnen), naprimér manúš ánda e família thaj vi kavér hamimé manúš. Ánde vurmería šaj róden le Raj baré krís pe jekh vaj pe buté dušmája.

Le Raj baré len sáma te arakhén te si dár vaj daranó situácia, atúnči te trubúl tut ažutimós šaj den tut but fjálora protékcia, naprimér alármo.

Kaj le Raj baré si manúš kaj den ažutimós le manušénge kaj areslé ánde čorimáta vaj kriminalitéto (brottsoffersamordnare) maj si kavér manúš kaj kerén pašti sa godjá bučí. But ánda le Raj baré kerén bučí ánde jekh than le idiálne organatsiénsa thaj žuvljeánge thaj šejánge kantóri (kvinno- och tjejjourer).

Manúš kaj si te del tut ažutimós ándekrís.

Tu šaj les ažutimós katár jekh manúš ánde e krís (Målsägandebiträde), butívar si jekh jurísto kaj si te lel sáma pála čiré čačimáta. Tu šaj les sadikhutnósko ažutimós (vittnesstöd) katár jekh manúš kaj kerél ideálno thaj ivjá  bučí thaj vi del práktiko informácia vaj o žanglimós pa ažutimós ánde krís. Tu či trubús te pučinés pa gadó.

Mer om hedersrelaterade brott på svenska.